Wat is rabiës?

Rabiës is een virusinfectie die het centrale zenuwstelsel aantast. De ziekte wordt vrijwel altijd overgedragen via het speeksel van een besmet dier, meestal door:

• Een beet
• Een krab
• Een lik op een open wond of slijmvlies

Dieren die het virus vaak overbrengen zijn onder andere:

• Honden
• Katten
• Apen
• Vleermuizen

Zodra symptomen optreden, is rabiës vrijwel altijd dodelijk. Klachten beginnen vaak met koorts en hoofdpijn en verlopen snel naar verlamming, slikproblemen, angst, coma en overlijden.

Waarom vaccineren?

Rabiës is vrijwel niet te behandelen zodra de symptomen optreden. Daarom is preventie cruciaal.

Er zijn twee vormen van bescherming:

• Post-expositie profylaxe (PEP): vaccinatie na contact met een mogelijk besmet dier, vaak inclusief immunoglobulinen.
• Pre-expositie vaccinatie: preventieve vaccinatie vóór de reis, waardoor minder behandeling nodig is na blootstelling.

Immunoglobulinen zijn in veel landen slecht beschikbaar, dus vooraf vaccineren geeft een groot voordeel.

Voor wie is een rabiës-vaccinatie aanbevolen?

De vaccinatie is niet voor alle reizigers verplicht, maar wordt aangeraden bij reizen naar gebieden met een verhoogd risico:

• Landelijke gebieden in Azië, Afrika en Latijns-Amerika
• Reizen buiten de gebaande paden of met beperkte medische voorzieningen
• Lange verblijven of backpacktrips
• Werken of vrijwilligerswerk met dieren
• Reizen met jonge kinderen

Vaccinatieschema

De pre-expositie rabiësvaccinatie bestaat uit:

• 2 injecties op dag 0 en dag 7 (standaard sinds 2018)

De bescherming is langdurig.

Bijwerkingen en veiligheid

De rabiës-vaccinatie is veilig. Mogelijke bijwerkingen zijn mild en van korte duur:

• Pijn of roodheid op de prikplek
• Lichte koorts
• Vermoeidheid of spierpijn

Ernstige bijwerkingen komen zelden voor. De voordelen van bescherming tegen een vrijwel altijd dodelijke ziekte wegen ruimschoots op tegen de mogelijke nadelen.

Conclusie

Ga je op reis naar een gebied waar rabiës voorkomt? Dan is het verstandig om je te laten vaccineren — vooral als je ver van medische zorg verblijft of met dieren in aanraking kunt komen.