Naar het Hoogtepunt tijdens je reis. Zo Voorkom Je Hoogteziekte.

Hoogteziekte, ook wel hoogteberoerte of acute bergziekte genoemd, is een aandoening die kan optreden wanneer iemand snel stijgt naar grote hoogtes, meestal boven de 2.500 meter. Op deze hoogtes bevat de lucht minder zuurstof, waardoor het lichaam moeite kan krijgen met voldoende zuurstofopname. Dit kan leiden tot uiteenlopende klachten, van mild ongemak tot levensbedreigende situaties. Vooral bergwandelaars, klimmers en reizigers naar hooggelegen gebieden zoals de Andes, Himalaya of het hoogland van Ethiopië en Namibië lopen risico.

Oorzaken

De belangrijkste oorzaak van hoogteziekte is een te snelle stijging naar grote hoogte zonder voldoende tijd voor het lichaam om zich aan te passen. Bij lagere zuurstofdruk past het lichaam zich geleidelijk aan door onder andere een verhoogde ademhaling, toename van rode bloedcellen en veranderingen in de stofwisseling. Wanneer deze aanpassing te snel moet gebeuren, raakt het lichaam uit balans. Iedereen kan hoogteziekte krijgen, ongeacht leeftijd, geslacht of fysieke conditie – zelfs goed getrainde sporters.

Symptomen

De eerste symptomen van hoogteziekte doen zich meestal binnen 6 tot 24 uur na aankomst op grote hoogte voor. De milde vorm, acute bergziekte (Acute Mountain Sickness, AMS), uit zich vaak in:

• Hoofdpijn
• Misselijkheid of braken
• Duizeligheid
• Vermoeidheid
• Slaapproblemen
• Verminderde eetlust

Wanneer de ziekte ernstiger wordt, kunnen er gevaarlijke complicaties optreden zoals:

• Hersenvochtophoping (HACE) – met symptomen zoals verwardheid, evenwichtsproblemen en bewustzijnsverlies.
• Longoedeem (HAPE) – met symptomen zoals benauwdheid, hoesten (soms met roze slijm), blauwe lippen of nagels en extreme vermoeidheid.

Beide ernstige vormen kunnen fataal zijn als er niet snel ingegrepen wordt.

Preventie

Het belangrijkste wapen tegen hoogteziekte is acclimatisatie. Hierbij stijg je langzaam, zodat het lichaam de kans krijgt zich aan te passen aan de hoogte. Enkele algemene richtlijnen: Stijg niet meer dan 300 tot 500 meter per dag zodra je boven de 2.500 meter komt. Plan rustdagen in om het lichaam te laten wennen, vooral na elke 1.000 meter stijging. Drink voldoende water, maar vermijd alcohol en zware lichamelijke inspanning in de eerste dagen. Eet licht en koolhydraatrijk. Overweeg het gebruik van het medicijn acetazolamide (Diamox) in overleg met een arts. Dit versnelt de aanpassing aan de hoogte.

Behandeling

Bij milde symptomen is rust en acclimatisatie vaak voldoende. Indien klachten aanhouden of verergeren, is het essentieel om direct af te dalen naar een lagere hoogte. Zuurstof toediening, medicijnen en medische hulp kunnen nodig zijn bij ernstigere gevallen.

Conclusie

Hoogteziekte is een serieuze aandoening die niet onderschat mag worden. Met goede voorbereiding, een geleidelijke stijging en aandacht voor de eerste signalen kun je de risico’s sterk verminderen. Voor reizigers en avonturiers die op grote hoogte actief willen zijn, is kennis over hoogteziekte essentieel om veilig en gezond te blijven genieten van het berglandschap.